Czy motyl może zwiększyć wydajność paneli słonecznych albo wpłynąć na działanie sond kosmicznych? Brzmi nieco jak science fiction, ale to realny kierunek badań polskich naukowców. W nowym filmie opublikowanym na kanale CiekaWizja, dziennikarz Wiktor Niedzicki przedstawia fascynującą historię projektu Sieci Badawczej Łukasiewicz – IMiF, który łączy przyrodę z nowoczesną technologią.

Dostępny na YouTube film  zabiera nas w podróż od skrzydeł motyla aż do laboratoriów mikroelektroniki. Poznajemy kulisy projektu badawczego prowadzonego przez Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mikroelektroniki i Fotoniki w Warszawie we współpracy z Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Celem projektu jest stworzenie specjalnych powłok nanostrukturalnych inspirowanych naturą, które potrafią zarządzać ciepłem – bez dodatkowej energii, w sposób pasywny i ekologiczny.

Skrzydła niektórych gatunków motyli nie zawdzięczają swoich barw barwnikom, lecz skomplikowanym nanostrukturom, które odbijają i rozpraszają światło. Te same struktury potrafią też wpływać na temperaturę – np. odbijać promieniowanie słoneczne. Jak wyjaśniają naukowcy w filmie, to naturalne zjawisko może posłużyć jako model do opracowania nowych, inteligentnych materiałów, które mają zastosowanie w elektronice, budownictwie czy odzieży technologicznej.

O projekcie opowiadają jego współtwórcy:

• dr hab. Michał Borysiewicz – kierownik projektu z Łukasiewicz – Instytutu Mikroelektroniki i Fotoniki
• Patrycja Barańczyk – specjalistka ds. badań nad nanomateriałami
• dr hab. Tomasz Pyrcz i dr Rafał Garlacz – eksperci od motyli i struktury ich skrzydeł z Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ

Dzięki ich wspólnej pracy projekt łączy precyzję nauk przyrodniczych z nowoczesną inżynierią materiałową.

Projekt zatytułowany “Biomimetyczne powłoki nanostrukturalne dla zarządzania ciepłem” ma na celu opracowanie materiałów, które – podobnie jak skrzydła motyli – potrafią reagować na promieniowanie słoneczne i regulować temperaturę powierzchni. Potencjalne zastosowania?

• Chłodzenie urządzeń elektronicznych bez wiatraków
• Efektywniejsze panele słoneczne
• Samoregulujące się elewacje budynków
• Inteligentne tkaniny termoaktywne

To nie tylko opowieść o nauce – to inspirująca historia o tym, jak natura może stać się nauczycielem technologii. Film pokazuje, że przyszłość może być nie tylko zaawansowana, ale też piękna, ekologiczna i zrównoważona.

Projekt został sfinansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach konkursu OPUS28 i jest dowodem na to, że polska nauka ma ogromny potencjał, kiedy tylko połączy siły między dyscyplinami.