Po 2,5 roku intensywnej pracy, licznych spotkaniach online i ostatnim stacjonarnym spotkaniu w Krakowie, zespół projektowy pod przewodnictwem dr inż. Kamili Leśniewskiej-Matys kończy projekt LumAI. Projekt, którego celem była produkcja innowacyjnych znaczników luminescencyjnych i rozwój technologii wykorzystywania sztucznej inteligencji w detekcji autentyczności dokumentów, osiągnął swoje cele. Zespół, wspierany przez ekspertów z różnych krajów, może z dumą podsumować efekty swojej pracy.

Projekt LumAI miał na celu opracowanie technologii produkcji luminescencyjnych materiałów, które mogłyby zostać użyte do produkcji znaczników służących do weryfikacji autentyczności dokumentów. Dzięki połączeniu technologii druku, materiałów luminescencyjnych oraz sztucznej inteligencji, projekt miał na celu stworzenie innowacyjnego systemu zabezpieczeń. Kluczowym elementem było opracowanie znaczników, które mogłyby zostać zastosowane w druku offsetowym, fleksograficznym oraz sitodruku, a także rozwój technologii wykorzystywania obrazowania hiperspektralnego w połączeniu z AI do detekcji autentyczności.

Projekt LumAI skupił się na opracowaniu kilku kluczowych technologii. Po pierwsze, zespół z Łukasiewicz – Institute of Microelectronics and Photonics opracował innowacyjną technologię wytwarzania materiałów luminescencyjnych. Wykorzystanie tych materiałów w tuszu opracowanym przez 3D-nano umożliwiło produkcję znaczników luminescencyjnych, które mogły być stosowane w różnych technologiach druku.

Po drugie, w ramach projektu przeprowadzono liczne próby w laboratoriach Institute of Solid State Physics, University of Latvia (ISSP UL), mające na celu charakteryzację próbek w warunkach laboratoryjnych. Z kolei firma Satoris była odpowiedzialna za produkcję finalnych znaczników na testowych dokumentach, takich jak dowody osobiste i znaczki akcyzowe.

Na końcu projektu, Uniwersytet Wileński skonstruował demonstrator oparty na diodach LED, który posłużył jako metoda detekcji i weryfikacji autentyczności znaczników luminescencyjnych.

W projekcie brały udział organizacje z trzech krajów: Polski, Łotwy i Litwy. Liderem konsorcjum była Łukasiewicz – Institute of Microelectronics and Photonics, który koordynował prace związane z technologią materiałów luminescencyjnych. Pozostali partnerzy to:

• 3D-nano (Polska) – odpowiedzialna za opracowanie tuszu do druku z markerami luminescencyjnymi.
• Institute of Solid State Physics, University of Latvia (ISSP UL) (Łotwa) – prowadziło badania nad charakteryzacją materiałów w warunkach laboratoryjnych.
• Satoris (Litwa) – zajmowała się produkcją testowych dokumentów z wykorzystaniem opracowanych znaczników.
• Uniwersytet Wileński (Litwa) – odpowiedzialny za rozwój technologii detekcji przy użyciu diod LED oraz sztucznej inteligencji.

Realizacja projektu LumAI wiązała się z wieloma wyzwaniami, które wymagały zgranej współpracy między różnymi specjalistami. Przede wszystkim chodziło o integrację technologii materiałowych z procesami druku, co wymagało zaawansowanej inżynierii materiałowej. Następnie pojawiły się wyzwania związane z weryfikacją autentyczności przy użyciu nowoczesnych metod detekcji, w tym obrazowania hiperspektralnego oraz zastosowania sztucznej inteligencji do analizy obrazów.

Dodatkowo, konieczność współpracy międzynarodowej i synchronizacji prac pomiędzy kilkoma zespołami badawczymi w różnych krajach wymagała wysokiej organizacji i elastyczności. Zespół musiał także zmierzyć się z problemami technicznymi związanymi z produkcją próbek w warunkach przemysłowych.

Projekt LumAI zakończył się sukcesem. Opracowane technologie umożliwiły produkcję znaczników luminescencyjnych, które są gotowe do zastosowania w druku przemysłowym. Testy wykazały wysoką skuteczność nowej technologii w zakresie weryfikacji autentyczności dokumentów przy użyciu obrazowania hiperspektralnego oraz sztucznej inteligencji.

Znaczniki zostały przetestowane na dokumentach, takich jak dowody osobiste i znaczki akcyzowe, co stanowi duży krok w kierunku poprawy bezpieczeństwa dokumentów wartościowych. Dodatkowo, rozwój demonstratora w postaci diod LED otworzył nowe możliwości w zakresie detekcji i weryfikacji autentyczności.

Chociaż projekt hasztag#LumAI dobiega końca, zespół ma nadzieję, że to dopiero początek. Osiągnięcia projektowe stanowią solidną podstawę do dalszego rozwoju technologii, które mogą znaleźć zastosowanie nie tylko w produkcji dokumentów, ale również w wielu innych branżach wymagających zabezpieczeń przed fałszerstwami. Możliwości wykorzystania technologii luminescencyjnych i sztucznej inteligencji w detekcji są ogromne, a projekt LumAI może stanowić inspirację do dalszych badań i innowacji.

Projekt LumAI został wybrany do realizacji w ramach, finansowanego przez Unię Europejską międzynarodowego programu M-Era.Net 3 Call 2022 zrzeszającego 49 agencji wykonawczych (umowa o dotację w ramach programu „Horyzont 2020” nr 958174). Projekt jest współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) w ramach programu M-ERA.NET 3 w Polsce, Łotewską Radę ds. Nauki (LZP) na Łotwie i Litewską Radę Naukową (LMT) na Litwie.

Dzięki wsparciu finansowemu oraz międzynarodowej współpracy, projekt mógł osiągnąć swoje cele i dostarczyć innowacyjne rozwiązania technologiczne.
Projekt LumAI to kolejny przykład na to, jak międzynarodowa współpraca oraz integracja różnych dziedzin nauki i technologii może prowadzić do powstania nowatorskich rozwiązań. Zespół projektowy, mimo zakończenia formalnej fazy projektu, jest pełen nadziei na przyszłość i gotowy do podjęcia nowych wyzwań.

Project LumAI was selected in the Joint Transnational Call 2022 of M-ERA.NET 3, which is an EU-funded network of about 49 funding organisations (Horizon 2020 grant agreement No 958174). The project is funded by the National Center for Research and Development (NCBR) in Poland, Latvian Council of Science (LZP) in Latvia and Research Council of Lithuania (LMT) in Lithuania.