Dziś wróble ćwierkają o metrologii! Przemysław Wróblewski z PREDOM opowie o swojej metrologicznej pasji. A także o tym, czym zajmuje się w swoich laboratoriach, aby każda firma produkująca sprzęt elektryczny mogła zaoferować najlepszy możliwy produkt pod kątem bezpieczeństwa użytkowania. Jeśli produkujcie np. sprzęt AGD, który chcecie zbadać, zapraszamy do zapoznania się z ofertą PREDOMu, a także do lektury rozmowy!
Porozmawiajmy o metrologii – co to jest, do czego służy i dlaczego – choć na co dzień nie zdajemy sobie z tego sprawy – jest tak ważna dla każdego użytkownika sprzętu elektrycznego.
Laikowi metrologia może kojarzyć się z systemem miar, z metrami. A jak ma się metrologia do sprzętu elektrycznego badanego w PREDOMie?
W PREDOMie badany jest m. in. sprzęt elektryczny pod względem bezpieczeństwa i efektywności energetycznej oraz certyfikacji ENEC, ENEC +, IECEE / CB, ZHAGA, B, CCA. I tu pojawia się metrologia, która powiązana jest z samą metodyką badania. Korzysta się więc z przyrządów, urządzeń pomiarowych, które wskazują, czy wartości generowane przez urządzenia spełniają określone wymagania. Metrologia jest więc jedną z głównych składowych całego procesu.
Jaki sprzęt do ciebie trafia? Co z nim robisz, co musisz o nim… stwierdzić?
Jeśli chodzi o laboratorium metrologiczne, to trafiają tu tylko i wyłącznie przyrządy pomiarowe, które są wykorzystywane w badaniach w celu wykonania wzorcowania. Jest ono procesem polegającym na porównywaniu wskazań przyrządu, który ma być wzorcowany, z wskazaniami przyrządu wzorcującego, który powinien być znacznie dokładniejszy od przyrządu wzorcowanego. W naszym laboratorium metrologicznym nie badamy zatem gotowych wyrobów, po prostu weryfikujemy, czy wyniki uzyskane z wykorzystaniem przyrządów pomiarowych są wynikami poprawnymi, dokładnymi.
Przykład takiego przyrządu dla laika?
Najprostszy przykład to multimetr, który każdy „Kowalski majsterkowicz” ma w swoim warsztacie. Wykorzystuje się go do podstawowych pomiarów wartości: napięcia, prądu, rezystancji czy też temperatury.
Jaki jeszcze sprzęt trafia do laboratorium metrologicznego poza multimetrami?
Mierniki napięcia, prądu, mocy, rezystancji, temperatury oraz różnego rodzaju testery, rejestratory, zasilacze, rezystory.
I one mają określone parametry.
Tak, mają określone parametry / wielkości, które jesteśmy w stanie przy ich użyciu zmierzyć w określonych zakresach pomiarowych. Dodatkowo w danych technicznych podana jest dokładność, z jaką wykonywany jest pomiar w danym zakresie. Podczas wzorcowania weryfikujemy przyrządy, czy z biegiem czasu (ale także robimy to dla nowych przyrządów) mierzą dokładnie.
Czyli zdarzają wam się także nowe sztuki?
Tak, jak najbardziej zdarzają się „okazy świeżo zakupione”, które klient chce wykorzystać w swoich procesach wewnętrznych, zweryfikować, czy proces będzie zgodny z założeniami, by mieć pewność, że przyrząd pomiarowy wskazuje właściwe wartości. Ale – tak, jak powiedziałem wcześniej – trafiają do nas także przyrządy, które już swoje lata służyły i cały czas są wykorzystywane w procesach.
Co ile lat taki przyrząd pomiarowy musi trafić na takie badanie?
Nie ma wymogów dotyczących okresu ważności takiego wzorcowania, to wynika z wielu czynników, np. częstotliwości użycia, wewnętrznych procesów, zaleceń producenta, warunków otoczenia, czyli gdzie te przyrządy są wykorzystywane. Stosowne zapisy zawarte są w odpowiednich normach oraz dokumentach. O częstotliwości okresów między kolejnymi badaniami decyduje użytkownik / właściciel przyrządu pomiarowego, na którego barkach spoczywa odpowiedzialność za sprawność wykorzystywanych przyrządów pomiarowych. Natomiast zalecenia są takie, aby wykonywać wzorcowanie raz do roku. Nie dotyczy to jednak przyrządów podlegających metrologii prawnej.